Wiem, że świat hostingu i domen to dla wielu czarna magia. Pełno tu dziwnych skrótów i pojęć, które brzmią jak zaklęcia. Ale spokojnie! Przygotowałem dla Ciebie krótki, ale treściwy słownik, dzięki któremu będziesz rozumiał, co do Ciebie mówią specjaliści.
👉 Jeśli dopiero wybierasz hosting, przeczytaj: Hosting dla małej firmy – co wybrać i ile to kosztuje
Podstawy
Czyli tu zacznij.
Hosting / Usługa hostingowa
To po prostu usługa wynajmu miejsca na większym komputerze (serwerze), który jest non-stop podłączony do Internetu. To trochę tak, jakbyś wynajmował miejsce na targowisku, gdzie postawisz swoje stanowisko. “Budujesz” tam swoją stronę internetową (przechowujesz pliki, zdjęcia, teksty, trzymasz pocztę), a dzięki hostingowi jest ona dostępna dla każdego, kto wpisze jej adres w przeglądarkę. Bez hostingu Twoja strona nie istnieje w sieci!
Serwer hostingowy
To ten fizyczny, mocny komputer (lub grupa komputerów), który „gości” Twoją stronę i inne strony. Działa 24/7, przetwarza zapytania od użytkowników (gdy ktoś wchodzi na Twoją stronę) i dostarcza treści do ich przeglądarek. To taki „budynek mieszkalny” albo „biurowiec”, w którym wynajmujesz swoje „mieszkanie” (miejsce na hosting).
Domena
To unikalny adres internetowy Twojej strony (np. twojafirma.pl, emilwiatrak.pl). To taka cyfrowa wizytówka online, która prowadzi prosto do Twojego biznesu w sieci. Coś jak adres Twojej firmy na wizytówce, tylko w Internecie.
Bezpieczeństwo i Dostępność
Czyli żebyś spał spokojnie.
Certyfikat SSL (Secure Socket Layer)
To taki cyfrowy „ochroniarz” i jednocześnie „zielona kłódka” w pasku adresu przeglądarki (np. Chrome czy Firefox). Szyfruje dane, które przesyłasz między swoją stroną a przeglądarką użytkownika. Dzięki niemu masz pewność, że nikt nie podsłucha Twojej rozmowy z klientem (np. dane z formularza kontaktowego). Musisz go mieć! Bez niego Google Cię nie lubi, a klienci nie ufają.
Uptime
To procentowy wskaźnik czasu, przez który Twoja strona jest dostępna online i działa poprawnie. Jak masz Uptime na poziomie 99,9%, to znaczy, że przez większość czasu strona działa. Niski uptime to jak sklep, który co chwila jest zamknięty. Nikt nie lubi takich niespodzianek, prawda? Dobry hostingodawca gwarantuje wysoki uptime!
SLA (Service Level Agreement)
To umowa (lub część umowy) z Twoim dostawcą hostingu, która określa gwarantowany poziom usług. Czyli właśnie ten Uptime, ale też czas reakcji wsparcia technicznego czy dostępność konkretnych funkcji. To Twoje „ubezpieczenie” na wypadek problemów – jasno określone zasady gry. SLA często określa także procedurę zgłoszenia i rekompensaty za przestoje.
Kopie zapasowe (Backupy)
To duplikaty wszystkich danych Twojej strony internetowej (plików, zdjęć, baz danych). Robi się je regularnie po to, żeby w razie awarii, błędu czy ataku hakerskiego, Twoja strona mogła być szybko przywrócona do stanu sprzed problemu. To taki „bezpieczny sejf” z zapasowymi wersjami Twojego biznesu online. Powinny być wykonywane automatycznie, regularnie i przechowywane w niezależnej lokalizacji.
DDoS (Distributed Denial of Service)
To taki „internetowy zator” lub „szturm na budynek”. Atak polegający na przeciążeniu serwera ogromną ilością sztucznego ruchu, żeby uniemożliwić prawdziwym użytkownikom wejście na stronę. Dobry hosting chroni przed takimi atakami.
Malware
To ogólne określenie na złośliwe oprogramowanie, które może zainfekować Twoją stronę, ukraść dane, uszkodzić pliki, a nawet przekierować klientów na inne strony. To jak internetowy wirus lub szkodnik, który chce zepsuć Twój biznes.
SQL Injection
Bardziej specyficzny atak, w którym hakerzy próbują „wstrzyknąć” złośliwy kod do Twojej bazy danych, żeby uzyskać do niej dostęp, ukraść informacje albo ją uszkodzić. Dobry hosting i zabezpieczona strona to podstawa ochrony.
Technologie
Czyli co sprawia, że strona hula jak należy.
Panel kontrolny
To graficzny interfejs, który dostajesz od dostawcy hostingu. Taki „pulpit nawigacyjny” do zarządzania całym swoim kontem hostingowym – możesz tam instalować WordPressa, tworzyć skrzynki e-mail, zarządzać domenami, bazami danych i sprawdzać, co dzieje się z Twoim hostingiem. Im prostszy, tym lepiej!
SSD (Solid State Drive) / SSD NVMe
To rodzaj dysku twardego, na którym przechowywane są pliki Twojej strony. SSD są dużo, dużo szybsze od starych, tradycyjnych dysków HDD. SSD NVMe to jeszcze szybsza, „turbodoładowana” wersja dysków SSD. Im szybszy dysk, tym szybciej ładuje się Twoja strona! To jak autostrada zamiast polnej drogi.
PHP
To język programowania, w którym stworzona jest większość stron internetowych, w tym WordPress. Ważne, żeby Twój hosting obsługiwał najnowszą dostępną wersję PHP, bo to bezpośrednio wpływa na szybkość i bezpieczeństwo Twojej strony. Starsze wersje PHP to jak jeżdżenie starym samochodem – wolniej i mniej bezpiecznie.
Redis/Memcached
To takie „szybkie bufory pamięci”, które przyspieszają działanie stron internetowych. Działają jak podręczny magazyn najczęściej używanych danych, dzięki czemu strona nie musi za każdym razem „grzebać” w głównej bazie danych, co znacznie ją przyspiesza.
HTTP/2 i HTTP/3 (QUIC)
To nowsze wersje protokołu przesyłania danych w Internecie. Bez wchodzenia w szczegóły – są po prostu dużo szybsze od starych wersji i pozwalają na jednoczesne przesyłanie wielu elementów strony. W efekcie Twoja strona ładuje się błyskawicznie.
Apache/Nginx/LiteSpeed
To oprogramowanie serwerowe, które przetwarza zapytania do Twojej strony. To takie „silniki”, na których działa serwer. LiteSpeed jest często uważany za najwydajniejszy, zwłaszcza dla stron opartych na WordPressie – po prostu szybko „pędzi”!
Przepustowość łącza serwera
To maksymalna ilość danych, która może być przesłana przez serwer w określonym czasie. Wyobraź sobie to jako „szerokość autostrady” łączącej serwer z Internetem. Im szersza autostrada, tym więcej danych może nią płynąć jednocześnie, co wpływa na szybkość dostarczania treści do użytkowników.
SSH (Secure Shell)
To bezpieczny sposób na zdalne połączenie z serwerem i zarządzanie plikami czy bazami danych za pomocą linii poleceń. Jeśli zlecasz komuś bardziej zaawansowane prace na stronie, może tego potrzebować. Dla codziennego użytkownika panel kontrolny jest wystarczający.
Kwestie prawne i systemowe
Bo jak to mówią: nieznajomość prawa szkodzi.
RODO (GDPR)
To Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych – unijne przepisy, które regulują, jak firmy przetwarzają dane osobowe. Twój dostawca hostingu musi być zgodny z RODO, tak samo jak Twoja strona, jeśli zbierasz jakiekolwiek dane (np. z formularza kontaktowego). To bardzo ważne dla bezpieczeństwa prawnego Twojego biznesu.
Cookies (Ciasteczka)
To małe pliki tekstowe, które strona internetowa zapisuje na komputerze (lub innym urządzeniu) użytkownika, gdy ten ją odwiedza. Służą do zapamiętywania preferencji, logowania, śledzenia statystyk, a nawet do wyświetlania spersonalizowanych reklam.
Dlaczego to ważne dla Ciebie? W Polsce, zgodnie z przepisami Dyrektywy 2002/58/WE o prywatności i łączności elektronicznej (tzw. Dyrektywa e-Privacy), polskiej Ustawy Prawo Telekomunikacyjne oraz RODO, musisz poinformować użytkowników o wykorzystywaniu cookies i uzyskać ich zgodę na ich użycie (zwłaszcza tych, które nie są niezbędne do działania strony). Dlatego widzisz te wyskakujące okienka o „akceptacji cookies” na wielu stronach. Nie możesz ich zignorować! Twój dostawca hostingu powinien wspierać technicznie takie rozwiązania, a Twoja strona musi mieć odpowiednie powiadomienie.
CMS (Content Management System)
To system zarządzania treścią, czyli oprogramowanie, które umożliwia Ci tworzenie, edytowanie i zarządzanie treścią Twojej strony internetowej bez konieczności pisania kodu. WordPress to najpopularniejszy CMS na świecie, który pozwala na łatwe budowanie i rozwijanie strony. To taka platforma, dzięki której nie musisz być programistą, żeby mieć świetną stronę!
DNS
DNS (Domain Name System)
To taki „internetowy tłumacz” lub „książka telefoniczna” Internetu. Gdy wpisujesz w przeglądarce twojafirma.pl, DNS tłumaczy tę nazwę na adres IP (ciąg cyfr), który jest adresem serwera, na którym Twoja strona „mieszka”. Dzięki temu przeglądarka wie, gdzie szukać Twojej strony.
DNSSEC
To rozszerzenie bezpieczeństwa protokołu DNS. Chroni przed fałszowaniem rekordów DNS, czyli takimi „internetowymi przekrętami”, które mogłyby skierować Twoich klientów na złośliwą stronę udającą Twoją. To taka dodatkowa „plomba” bezpieczeństwa dla Twojego adresu internetowego.
DNS Anycast
To technika routingu, która pozwala wielu serwerom DNS na używanie tego samego adresu IP. Działa to tak, że gdy ktoś próbuje wejść na Twoją stronę, system kieruje go do najbliższego fizycznie serwera DNS. To przyspiesza ładowanie strony i zwiększa jej odporność na awarie, bo w razie problemów z jednym serwerem, zapytanie jest automatycznie kierowane do innego.